Sklep

“Linię podziału należy robić wszędzie i zawsze, szybko i zdecydowanie, bo i tak bez naszej woli ona sama będzie funkcjonować automatycznie i nieubłaganie, zostawiając nas po tej czy po tamtej stronie. Robiąc ją sami, nawet w wypadku, gdy znajdziemy się w gorszej sytuacji, będziemy mieli wrażenie wolnego wyboru lub świadomość konieczności. Linia podziału tworzy się zawsze i wszędzie, spełnia wszystkie możliwe role, przybiera wszystkie możliwe formy, jest wieczna i amoralna. (…)
Linię podziału przeprowadzić niezwłocznie i nieodowłalnie! Ciągnąc linię długości 4 metrów w przeciągu 45 minut, odczuwałem głównie satysfakcję z tego uogólnionego, a równocześnie bezwzględnego faktu.”

 

Tadeusz Kantor, Linia podziału, w: Pisma. Metamorfozy. Teksty o latach 1934-1974

Podziały kojarzą nam się często z czymś negatywnym, utratą relacji, niemożnością porozumienia, wrogością, a im więcej napięcia w kulturowym życiu naszych czasów, tym silniejszy niepokój wokół słowa „podział”. Podziały są jednak też sposobem na wyodrębnienie, różnicowanie tożsamości, określenie tego, kim się jest. Na kolejnym wykładzie dotyczącym kompleksów kulturowych będziemy się przyglądać jak obie te funkcje działają w społecznym i kulturowym życiu, i jak przekładają się na indywidualne reakcje.

Charakterystyczną cechą kompleksów kulturowych jest ich dwubiegunowość, więc też tam, gdzie się przejawiają podziały wykreślają się automatycznie – rozszczepiają się doniosłe polityczne dyskusje, definiują grupy wykluczenia, osoby dotychczas sobie bliskie w codziennym życiu stają się zaciekłymi wrogami. W trakcie wykładu spróbujemy prześledzić kształt współczesnych linii podziału i ich historię, próbując ustalić ich głębsze psychologiczne korzenie. Będziemy rozmawiać więc też o emocjach i zobaczymy jak rozdarte liniami podziału intelektualne dyskusje tylko pozornie są racjonalne, w rzeczywistości wyrażają emocjonalną rzeczywistość kompleksów kulturowych i historię, która za nimi stoi.