Sklep

„Duszo ma, gdzie jesteś? Czy mnie słyszysz? Mówię do ciebie, wzywam cię – czy jesteś tam? Powróciłem, jestem tu znowu, strząsnąłem pył wszystkich krain z moich stóp i przybyłem do ciebie. Jestem z tobą. Wróciłem do ciebie po długich latach wędrowania. Czy mam ci opowiedzieć wszystko, co widziałem, czego doświadczyłem, czym się rozkoszowałem? A może nie chcesz słuchać o zgiełku życia i świata tego? (…)
Czy wciąż mnie znasz? Jak długo trwało nasze rozstanie? Wszystko tak bardzo się zmieniło. Podaj mi swą dłoń, ma niemal zapomniana duszo. O jakże ogrzewa mnie radość z twego widoku, duszo, której na tak długo się wyrzekłem. Duszo ma, od teraz będę podróżował z tobą. Będziemy wędrować razem, zstępując w mą samotność.”
– Carl Gustav Jung, „The Red Book”

 

Na początku „Czerwonej Księgi” Carl Gustav Jung doświadcza głębokiego kryzysu, dotykającego niemal każdego obszaru jego istnienia. Pisał „Czerwoną Księgę” w momencie ogromnych zmian w swoim życiu, w tle których toczyły się zmiany dotykające całej cywilizacji europejskiej. Zadanie, które przed nim stanęło zmusiło go do zakwestionowania własnego wewnętrznego świata, jak i osobowości wykształconej w toku dotychczasowego rozwoju wraz z uporządkowaną europejską edukacją i wyrafinowanymi przekonaniami. Doprowadziło go do przeformułowania wizji świata i otworzyło zupełnie nowe kierunki w jego psychologii. Aby poradzić sobie z głębokim kryzysem Jung zagłębił się w konfrontację z nieświadomością, której ilustracja przedstawiona jest w „Czerwonej Księdze”.

W trakcie drugiego wykładu cyklu „Czerwona Księga C. G. Junga” zajmiemy się fragmentami tekstu, które w obrazowy sposób przedstawiają głębię tego kryzysu. Na początku tych zmagań Jung rozdarty jest między dwoma siłami: „duchem czasów obecnych” i „duchem głębi”. Używając jego późniejszych terminów można powiedzieć, że jest rozdarty pomiędzy nakazami świadomości zbiorowej i presją treści nieświadomości zbiorowej. Ten głęboki konflikt prowadzi go do zaskakującego w ustach poważanego naukowca wyznania – stwierdza, że utracił kontakt ze swą duszą, co inicjuje wędrówkę w poszukiwaniu jej.

C. G. Jung pozostał wierny rozpoznaniu znaczenia relacji do elementu życia psychicznego, które nazywał duszą aż do końca swego życia. W trakcie wykładu przyjrzymy się znaczeniu tego pojęcia w kontekście osobistego i zawodowego kryzysu Junga, temu jak zapowiadało ono wyłanianie się późniejszych pojęć jego psychologii konfrontujących jednostronność psychiki zachodniej, i jego uniwersalnemu znaczeniu. Będziemy też odwoływać się między innymi do prac Jamesa Hillmana i najnowszych jungowskich publikacji dotyczących symbolicznej aktywności psychiki.