Toni Wolff i cztery odwieczne kobiety

9 marca 2018

18:30 – 20:30

Lokalizacja:

Raven – Instytut Studiów Kulturowych

Czeladź, ul. Żabia 12

Zapraszamy zainteresowanych psychologią jungowską i wkładem kobiet w rozwój nauki na serię wykładów „Kobiety psychologii analitycznej”. Wykłady obywać się będą raz w miesiącu, w grupie dwunastoosobowej. Możliwe jest zapisanie się na pojedyncze wykłady, istnieje również możliwość zarezerwowania miejsca na cały cykl semestralny.

Wykłada: Małgorzata Kalinowska, psychoanalityk jungowski

„Właśnie tak ją doświadczałam… według mnie pośredniczyła w bezpośredni sposób pomiędzy umysłem Junga i intuicyjnymi ideami, i była częścią ich tworzenia… Gdy byłam przy niej, wydawało mi się, że jestem bliżej wewnętrznej mądrości Junga, niż gdy byłam z nim w bezpośrednim kontakcie. W pewnym sensie stanowiła wewnętrzną stronę jego pracy.”

– Irene Champernowne – „A Memoir of Toni Wolf”, str. 5-6

Toni Wolff to postać z kontrowersyjnej historii w rozwoju psychologii analitycznej, która choć współcześnie swobodnie omawiana i opisywana, za czasów życia C. G. Junga była tajemnicą poliszynela. Toni poznała Junga w 1910 roku, i wkrótce nawiązał się między nimi romans. Ich bliska relacja i współpraca przetrwała do jej śmierci w 1953 roku, zaakceptowana w rodzinnym kręgu Jungów, choć jak wspomina kilku autorów, była bolesna dla obu kobiet – zarówno dla Toni Wolff, jak i dla Emmy Jung. Bywa opisywana jako muza Junga, intymna przyjaciółka, soror mistica (mistyczna siostra), „druga żona”, najbardziej zaufana współpracowniczka.

Pojawiła się w życiu Junga w krytycznym jego momencie – kryzysie tożsamości, który rozpoczynał jednocześnie pracę nad „Czerwoną Księgą” i uważa się, że towarzyszyła mu w opracowywaniu materiału, który jest w niej zawarty. Równolegle pracowała z nim nad początkami jego teorii, którą nazywał na początku „psychologią kompleksu”. Pomimo tego nie ma o niej żadnych wzmianek we „Wspomnieniach, snach, myślach”, autobiografii Junga spisanej częściowo przez Anielę Jaffe. Niektórzy z kręgu psychologii analitycznej uważają, że strony zawierające informacje o niej zostały usunięte na życzenie rodziny Junga, wiele dokumentów jej dotyczących, w tym listy Junga, nie zachowało się. Wszystko to sprawia, że Toni Wolff pozostaje tajemnicą, postacią nieodgadnioną, przypisem do prac C. G. Junga zamiast analitykiem, który ma swój odrębny rozdział w rozwoju myśli jungowskiej. Dopiero ostatni czas przyniósł nowe publikacje rzucające światło na jej życie i pracę.

We wspomnieniach opisywana jest jako osoba o naturalnej błyskotliwości, wyjątkowej intuicji dotyczącej psychiki i instynktownym zrozumieniu archetypowych wzorców, a jednocześnie zdystansowana w relacjach, trzymająca sprawy organizacyjne „żelazną ręką”. Ze względu na swój introwertyzm z jednej strony, a z drugiej na trudną rolę, którą niosła jako „ta druga kobieta” w życiu Junga, nie zapisała się w znaczący sposób w szerszej historii psychologii analitycznej, choć znane są jej organizacyjne talenty, stworzyła swoją własną teorię struktury psychiki kobiecej, będącą dialogiem z teorią typów psychologicznych Junga, którą uważała za opis męskiej psychologii – „Structural Forms of the Feminine Psyche” (pełen tekst dostępny tutaj). Była również znana jako doskonały analityk, dr Joseph Wheelwright powiedział o niej: „Toni była najlepszym analitykiem, jakiego miałem, według mnie lepszym od Junga”.

W trakcie wykładu przyjrzymy się skomplikowanym losom Toni Wolff, bardziej i mniej oficjalnym opowieściom na temat jej miejsca w życiu Junga i w środowisku psychologii analitycznej. Zapoznamy się również z jej koncepcją form strukturalnych kobiecej psychiki, zwracając szczególną uwagę na to w jakim stopniu odzwierciedla ona relację do kobiecości z jej czasów, a w jakim wykracza poza nią. 

Zapraszamy na kolejne spotkanie ze znaczącą, choć wciąż nie do końca rozpoznaną postacią psychologii jungowskiej!

Wykład oparty będzie na następujących książkach:

• Nan Savage Healy – „Toni Wolff & C. G. Jung. A Collaboration”
• Claire Douglas – „The Woman in the Mirror. Analytical Psychology and the Feminine”
• Maggy Anthony – „Salome’s Embrace. The Jungian Women”
• Deirdre Bair – „Jung: A Biography”
• Toni Wolff – „Structural Forms of the Feminine Psyche”

Małgorzata Kalinowska, psychoanalityk jungowski, autorka, tłumaczka

Małgorzata jest certyfikowanym psychoanalitykiem jungowskim uprawnionym do prowadzenia superwizji – Indywidualnym Członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Psychologii Analitycznej. Jest również członkiem założycielem Polskiego Towarzystwa Psychoanalizy Jungowskiej, gdzie uczestniczy w aktywnościach Komisji Szkoleniowej i Komisji Etyki, wykładając między innymi na szkoleniu I stopnia w psychoanalizie jungowskiej. Pracuje w prywatnej praktyce klinicznej od 1999 roku. Równolegle pracowała w stacjonarnej i poradnianej pomocy psychoterapeutycznej w obrębie Narodowego Funduszu Zdrowia.

Zajmuje się psychologią C. G. Junga od początku swej psychologicznej edukacji w latach dziewięćdziesiątych. Ważne dla niej jest podejście integracyjne – zarówno wobec różnych nurtów psychologii jungowskiej, jak i jej punktów spotkań z innymi dziedzinami nauk.

Jest tłumaczem kilku książek z zakresu psychologii analitycznej, w tym „Alchemii” Marie-Louise von Franz i „Wewnętrznego świata traumy” Donalda Kalscheda. Jej artykuły ukazały się między innymi w Journal of Analytical Psychology i w dwóch anglojęzycznych publikacjach książkowych z zakresu współczesnej psychologii jungowskiej.

Grafika: jacekkobinski.com

W kolejnej serii wykładów z zakresu psychologii analitycznej wracamy do klasycznej psychologii jungowskiej w jej rzadkiej odsłonie – poświęcone one będą czołowym kobiecym postaciom z pierwszego pokolenia analityków otaczających Carla Gustawa Junga.

Kobiety były aktywnymi uczestniczkami rozwijającego się dwudziestowiecznego ruchu analitycznego, choć najczęściej wspominane są w kontekście życiorysu Carla Gustava Junga i jako tło jego prac (poza Marie-Louise von Franz, która jest dobrze znana polskiemu czytelnikowi z książek „Ścieżki snów” i „Alchemia. Wprowadzenie do symboliki i psychologii”). W trakcie cyklu wykładowego rozmawiać będziemy zarówno o tym aspekcie ich analitycznej ścieżki, jak i o prowadzonych przez nie badaniach. Zajmować nas będą historie ich życia, relacje z Jungiem, anegdoty i plotki ilustrujące koloryt tamtych czasów, i to, jak splatają się one z ich twórczością.

ZapiszZapisz