Aleksandra Szczepaniak – Nowoczesne symbole. „Raven” Nr 2/2019

Artykuł Nowoczesne symbole analityczki jungowskiej Aleksandry Szczepaniak wprowadza nas w świat współczesnych symboli sennych. Czy struktura współczesnych snów podobna jest strukturze dawniejszych? Czy współczesne symbole wnoszą nowe treści, czy są nowym językiem dla wcześniejszych obrazów? Samochód, winda, metro i pociąg, komputer, miasto, to obrazy senne, którym poświęcony jest tekst.

Gdyby wyśnić sen o tworzeniu i przekształcaniu się symboli, zobaczylibyśmy ogniste rydwany zmieniające się z jednej strony w wozy i dyliżansy, pędzące lokomotywy parowe, automobile a potem samochody, a z drugiej w dziwaczne latające machiny Leonarda, balony, sterowce, samoloty i rakiety. Ptaki przekształcałyby się w druty telegraficzne, telefony, pagery i telefony komórkowe, a ogień zapłonąłby w żarówce LED. Sny są lustrem naszej kultury, odzwierciedleniem cywilizacji, a świadomość karmiąca się zmieniającymi się obrazami musi odnaleźć miejsce dla swoich wytworów. Symbol jest symbolem jedynie wtedy, gdy generuje nowe znaczenia. (…)

 

Sny z ostatnich kilku lat wskazują na przesuwanie się płyt tektonicznych, znikanie starych lądów i pojawianie się nowych wyzwań. W tle pojawia się przestrzeń „pomiędzy”. Ta kraina chaosu wypełniona jest ciemną materią, z której jeszcze nie wyłaniają się określone obrazy. W przestrzeni analitycznej zazwyczaj towarzyszy jej nieokreślony niepokój, lęk przed dotknięciem nieznanego. Marzenia senne szybciej obrazują zachwianie starego porządku i nieśmiałe zwiastuny nowego ładu. Podobnie jak w historii literatury mamy tu do czynienia z nurtem wstępującym (czyli tym, co wybiega w przyszłość) i z tendencją zstępującą (nawiązania do poprzedniej epoki). W języku Junga odpowiada temu finalizm i przyczynowość, a w psychologii archetypowej Hillmana obrazuje to odwieczny taniec seneksa i puera.

Szczepaniak A. (2019). Nowoczesne symbole. „Raven. Psychologia głębi i kultura” nr 2/2019 (02), s. 26-33.

Dr n. hum. Aleksandra Szczepaniak – analityczka jungowska i superwizorka, członek Polskiego Towarzystwa Psychologii Analitycznej. Prowadzi projekt Akademia Marzeń Sennych.