Małgorzata Kalinowska – Od pogranicza do ortodoksji. „Raven” Nr 1/2019
W stałym dziale kwartalnika „Raven” dotyczącym historii psychologii analitycznej Małgorzata Kalinowska, psychoanalityczka jungowska, pisze o różnych wymiarach „drugiego życia Junga” – tego jak istnieje on w naszych zainteresowaniach, interpretacjach jego dzieł i w rozwoju organizacji wywodzących się z jego myśli. „Wielość Jungów” według niej odzwierciedla znaczenie tego wybitnego psychologa jako archetypowej postaci, która ma różne przejawy w zależności od naszego osobowego i kulturowego równania. Od pogranicza do ortodoksji. Do czego jest nam potrzebna historia psychologii analitycznej otwiera cykl artykułów dotyczących historii psychologii analitycznej, a inspiracją do zainteresowania się tą tematyką, jak mówi autorka, jest dla niej burzliwa historia polskiego środowiska jungowskiego. Choć tekst dotyczy historii jungistów, mówi o dynamice, która towarzyszy powstawaniu różnych ruchów wywodzących się z prac wielkich postaci:
W rozwoju myśli jungowskiej niewątpliwie jednym z głównych wątków powtarzających się od początku jest pytanie o to, kto zna lepiej Junga. Nie chodzi w nim o dokładne poznanie jego teorii, lecz raczej o rozumienie go tak, jak w domyśle mistrz by sobie życzył. Otwiera nam to przestrzeń zmagań o to, kto jest jego najwierniejszym uczniem, kogo myśl najbliższa byłaby myśli Mistrza, która szkoła psychologii jungowskiej, instytut czy środowisko są najbardziej jungowskie. (…)
Rozwój ruchów psychologicznych i wywodzących się z nich instytucji wydaje się być naturalnym rytmem przechodzenia od pogranicza do środka. Z perspektywy nowo tworzonego centrum w opisie tego rozwoju traci się często element początkowej pograniczności. Eksponuje się znaczenie postaci założyciela, który stopniowo nabiera cech archetypowych: staje się Ojcem, Mistrzem, Duchowym Przywódcą, Wielką Matką. Jego słowa wykreślają kanon tego, co jest jego psychologią, różnicując go od tego, co nią nie jest. Organizujemy się wokół tych symbolicznych na tym etapie postaci we wzorach, które dyktuje nam nasze osobowe i kulturowe równanie. Oddajemy się im we wdzięczną służbę, jednocześnie dysponując nimi i zarządzając, niczym wierni uczniowie mistrza, o których pisze Jung. Ponieważ tam, gdzie dominuje wierność myśli założyciela, nieuchronnie usztywniamy się na swych pozycjach, tracimy często połączenie z nieświadomą energią, która leżała u jej początków.
Kalinowska M. (2019). Od pogranicza do ortodoksji. Do czego jest nam potrzebna historia psychologii analitycznej. W: „Raven. Psychologia głębi i kultura”, nr 1/2019 (01), s. 19-23.
Jung, M. Eliade i E. Neumann w Eranosie
Małgorzata Kalinowska jest analityczką jungowską, tłumaczką i autorką tekstów z zakresu traumy kulturowej i treningu psychoanalitycznego. Interesuje się punktami spotkań między psychologią, socjologią i literaturą, pozwalającymi na zrozumienie długoterminowych reakcji na traumatyczne doświadczenia na poziomie narodów i kultur. Zajmuje się również reakcją psychiki na doświadczenia traumatyczne według współczesnego psychoanalitycznego rozumienia.